Desinfectiemiddelen versus gewone schoonmaakmiddelen: wat is het verschil?
Zowel schoonmaakmiddelen als desinfectiemiddelen mogen niet in het arsenaal van de moderne poetsman of -vrouw ontbreken. Maar wanneer gebruik je wat? En waarom zijn ze niet zomaar inwisselbaar? Hoewel ze allebei bijdragen aan een schone en hygiënische omgeving, hebben ze een fundamenteel verschillende werking en doel. Dit begrijpen, helpt je om ze effectief in te zetten en de juiste resultaten te behalen.
Wat doen schoonmaakmiddelen eigenlijk?
Schoonmaakmiddelen zijn bedoeld om vuil, vet en stof van oppervlakken te verwijderen. Kortom: ze worden gebruikt om iets wat vuil is opnieuw schoon te maken. Ze richten zich op de zichtbare vervuiling en zorgen ervoor dat oppervlakken fris en netjes ogen. Denk aan het verwijderen van het vet van je fornuis, de vingerafdrukken op een glazen tafel of zichtbaar stof op de boekenplank. De actieve ingrediënten in schoonmaakmiddelen, zoals zeep en reinigingsalcohol, werken door vetten en vuildeeltjes los te maken van het oppervlak. Dit maakt ze ideaal voor dagelijks gebruik.
Maar hoewel schoonmaakmiddelen oppervlakken schoon laten ogen, betekent dat niet automatisch dat ze bacteriën, virussen of andere micro-organismen doden. Zichtbaar is het oppervlak wel schoon, onzichtbaar is het dat niet per se. Hoe diepgaand schoonmaakmiddelen reinigen, kan bovendien flink verschillen.
Wat maakt desinfectiemiddelen anders?
Desinfectiemiddelen focussen op onzichtbaar schoonmaken. Ze zijn specifiek ontworpen om micro-organismen, zoals bacteriën, virussen en schimmels, te doden of onschadelijk te maken. Deze middelen bevatten vaak krachtige chemicaliën, zoals alcohol, chloor of waterstofperoxide, die ziekteverwekkers onschadelijk maken. Het doel van desinfecteren is niet om oppervlakken er schoon uit te laten zien, maar om de hygiëne op microbiologisch niveau te waarborgen. Denk hierbij aan plekken waar je een verhoogd risico op besmetting hebt, zoals keukens, badkamers of deurklinken. In situaties waarin ziektekiemen een rol spelen, is schoonmaken alleen vaak niet voldoende.
Wanneer gebruik je welk middel?
De keuze tussen schoonmaken en desinfecteren hangt af van de situatie. Voor dagelijks onderhoud, zoals het afnemen van stof of het verwijderen van kruimels, volstaat het gebruik van klassieke schoonmaakmaterialen in combinatie met een gewoon schoonmaakmiddel. Dit houdt je huis fris en voorkomt dat vuil zich ophoopt. Desinfectiemiddelen komen in beeld wanneer je extra zekerheid wilt over de hygiëne, zoals na het bereiden van rauw vlees, tijdens een griepepidemie of in huishoudens met kleine kinderen of ouderen. Het is belangrijk om te weten dat desinfectiemiddelen minder effectief zijn als je ze gebruikt op oppervlakken die zichtbaar vuil of vettig zijn. In die gevallen moet je eerst schoonmaken voordat je desinfecteert. In feite horen de twee dus samen: eerst schoonmaken, dan desinfecteren.
De chemische verschillen tussen de twee
Schoonmaakmiddelen zijn meestal gebaseerd op oppervlakte-actieve stoffen. Deze stoffen breken vetten en vuildeeltjes op het oppervlak af, waardoor ze gemakkelijk met water weggespoeld kunnen worden. Ze zijn mild genoeg voor dagelijks gebruik. Vaak zijn ze verrijkt met geuren om je huis extra fris te doen ruiken. Desinfectiemiddelen zijn chemisch veel krachtiger. Ze bevatten actieve stoffen die rechtstreeks inwerken op de celstructuur van bacteriën en virussen, waardoor deze worden vernietigd. Omdat ze zo sterk zijn, is het belangrijk om persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen. Dit is zeker het geval bij dagelijks gebruik.
Alles in één is een mythe
Sommige producten claimen zowel te reinigen als te desinfecteren. Hoewel dat handig klinkt, is het belangrijk om kritisch te zijn. Deze combinatieproducten kunnen oppervlakken schoonmaken en tegelijkertijd bacteriën doden, maar hun effectiviteit hangt sterk af van hoe ze worden gebruikt. In feite moet je altijd eerst het oppervlak grondig schoonmaken, want anders kan het vuil een barrière vormen die de werking van het desinfectiemiddel vermindert. Daarnaast vereisen desinfectiemiddelen vaak een bepaalde contacttijd om effectief te zijn. Hierdoor werkt een combimiddel over het algemeen minder goed dan eerst schoonmaken, dan laten opdrogen en vervolgens desinfecteren. Wel is het nog altijd een betere keuze dan alleen schoonmaken. Hoe dan ook is het bij dergelijke producten belangrijk om de instructies op de verpakking goed te volgen, iets wat veel mensen nog wel eens over het hoofd zien.
Correct gebruik is belangrijk
Het verkeerd inzetten van deze middelen kan leiden tot problemen. Gebruik je bijvoorbeeld een desinfectiemiddel waar een schoonmaakmiddel volstaat, dan verspil je niet alleen product, maar stel je jezelf ook bloot aan onnodige chemicaliën. Andersom kan het gebruik van alleen schoonmaakmiddelen in situaties waar desinfectie nodig is, zoals bij ziektes, onvoldoende bescherming bieden tegen ziekteverwekkers. Ook de impact op het milieu is een punt om rekening mee te houden. Desinfectiemiddelen bevatten vaak stoffen die schadelijk kunnen zijn voor het waterleven als ze in grote hoeveelheden in het riool terechtkomen. Daarom is het belangrijk om ze alleen te gebruiken wanneer dat echt nodig is. Overigens kan ook hetzelfde gelden voor schoonmaakmiddelen: deze middelen zijn niet altijd even vriendelijk voor de natuurlijke leefwereld. Daarom is het een goed idee om te kiezen voor biologische middelen, bijvoorbeeld schoonmaakmiddelen met het EU Ecolabel. Dergelijke ecologische schoonmaakmiddelen zijn te verkrijgen in onze shop.